Rèn luyện để nâng cao kỹ năng dịch thuật luôn đóng vai trò quan trọng với mỗi một người biên dịch hiện nay. Bởi dịch thuật là một kỹ năng quan trọng đứng sau những kỹ năng chính nghe – nói – đọc – viết với người học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng.
Tuy nhiên, dịch thuật là một kỹ năng khó đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối về ý nghĩa trong việc chuyển đổi, truyền đạt từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Vì thế, người biên dịch phải là người am hiểu sâu sắc các ngôn ngữ mà mình cần dịch thuật.
Dưới đây là một số bí quyết giúp bạn rèn luyện, trau dồi kỹ năng để có cách dịch tiếng Anh hiệu quả hơn:
1- Trước khi dịch một tài liệu nào đó, bạn cần có thời gian đọc tài liệu cẩn thận, đánh dấu các đoạn khó dịch hoặc chưa hiểu rõ nghĩa. Lưu ý rằng một từ/ cụm từ có thể có nhiều nghĩa và cách diễn đạt khác nhau, khi dịch hãy cố gắng hướng tới ý nghĩa mà tác giả đang đề cập thì bạn mới có thể dịch chính xác chúng sang Tiếng Anh được.
2- Trong quá trình dịch, để diễn đạt được chính xác ý nghĩa đoạn dịch từ Tiếng Việt sang Tiếng Anh hoặc ngược lại, bạn có thể sử dụng xác cụm từ Tiếng Anh/ Việt đồng nghĩa, tương đương dịch các cụm từ, thành ngữ cho chuẩn xác.
3- Tuyệt đối tránh việc dịch hoàn toàn theo nghĩa đen (hoặc word by word), vì như vậy bạn có thể dịch sai không đảm bảo chính xác ý tưởng của tác giả. Đặc biệt để hiểu ý nghĩa tài liệu, bạn cần phải hiểu nghĩa theo từng câu, từng đoạn chứ không phải theo từng từ.
4- Tuy nhiên, cũng không nên tránh việc dịch không sát nghĩa đen vì như thế bản dịch của bạn có thể không thực, bay bổng. Do đó, bạn cần biết chọn lọc nên giữ lại những ý nào và lược bỏ ý không cần thiết, có thể biên tập lại các câu dịch sao cho không thay đổi với bản gốc.
5- Hạn chế dùng những từ ngữ không phổ biến, hoặc thuật ngữ cũ ít được sử dụng hoặc không hiện hành. Chỉ nên lựa chọn các từ mà bạn nắm rõ và người đọc cũng có thể dễ dàng hiểu được để dịch. Không nên sử dụng các từ ngữ quá khoa trương, cao siêu sẽ làm cho người đọc khó hiểu và không đem lại hiệu quả.
6- Không sử dụng quá nhiều từ đồng nghĩa trong một tài liệu dịch sẽ làm bản dịch trở nên rời rạc.
7- Trong quá trình dịch, bạn sẽ không khỏi gặp các câu dài với nhiều mệnh đề và khó dịch, hãy tách thành các câu ngắn để dịch sẽ dễ dàng hơn nhưng phải đảm bảo ý nghĩa để khi ghép các đoạn với nhau sẽ không thay đổi so với bản gốc.
8- Bạn phải luôn đảm bảo các câu trong văn bản dịch không bị rời rạc mà phải có sự gắn kết, liền mạch với nhau, văn phong rõ ràng rành mạch mà vẫn chuẩn xác nghĩa so với bản gốc.
9- Bên cạnh việc luyện tập, rèn luyện các kỹ năng trên, bạn cần phải đọc và tìm hiểu thêm tiếng Anh chuyên ngành ở nhiều lĩnh vực khác nhau: tiếng Anh kinh doanh, tiếng Anh chuyên ngành ngân hàng, tiếng Anh chuyên ngành xây dựng, tiếng Anh chuyên ngành Y, tiếng Anh chuyên ngành môi trường…để có sự am hiểu phục vụ tốt hơn trong quá trình dịch tiếng Anh chuyên ngành.
Trên đây là các bí quyết giúp bạn rèn luyện kỹ năng dịch thuật tài liệu Tiếng Anh, tùy vào các hoàn cảnh khác nhau mỗi người sẽ lựa chọn cho mình các phương pháp dịch thuật là khác nhau miễn sao đảm bảo được hiệu quả!